Zwakte/extreme vermoeidheid
Palliatieve patiënten zijn vaak vermoeid. Vooral kankerpatiënten kunnen af te rekenen hebben met grote vermoeidheid. Dit is een probleem dat soms onderschat wordt. Extreme vermoeidheid kan aanleiding geven tot gevoelens van machteloosheid, zinloosheid, het gevoel de greep op het leven te verliezen en depressie.
Mogelijke oorzaken?
Kanker, infectie, onvoldoende slaap, pijn, bloedarmoede, medicatie, metabole of emotionele stress, onderdrukte emoties, endocriene stoornissen.
Wat te doen?
Een goede nachtrust is van belang: indien de betrokkene slecht slaapt, is het belangrijk om op zoek te gaan naar de oorzaak daarvan (pijn, angst, piekeren, slechte houding,...) en deze aan te pakken (zie ook geestestoestand). Eventueel zal de arts slaapmedicatie of extra pijnstilling voorschrijven.
Bij bloedarmoede zal de arts misschien een bloedtransfusie aanraden.
Een goede, comfortabele houding 's nachts en overdag vermijdt dat vermoeidheid verergert.
Als je etherische oliën gebruikt: gele citrusoliën zijn activerend en opwekkend (zie ook etherische oliën).
Laat betrokkene aangeven wat hij aankan inzake zorg, bezoek, activiteit... en hou rekening met zijn of haar ritme. Betrek de zieke persoon zoveel mogelijk bij het nemen van beslissingen, zodat hij of zij niet het gevoel krijgt niet meer mee te tellen. Durf als zieke je grenzen te stellen.
Enkele concrete tips voor een vermoeide persoon:
- leg je streefdoelen opnieuw vast. Wees realistisch en selectief: wat is echt belangrijk? Wat kan wachten?
- zoek een eigen ritme met een rustig tempo en regelmatig korte rustpauzes
- neem veel rust, maar overdrijf niet (anders wordt het lichaam loom)
- doe hazenslaapjes tussendoor
- lichte lichaamsoefeningen (zoals wandelen) en frisse lucht kunnen het gevoel van vermoeidheid verminderen
- vraag hulp en delegeer
- eet gezond en drink veel
- doe ontspannende dingen die je geest bezighouden
- hou een activiteitendagboek bij: zo ontdek je wat je meest vermoeit en wat je energie geeft. Pas je levensstijl daaraan aan.